Inhuur consultants kritisch bekeken: Vlaamse overheid kiest voor "eigen volk eerst"

update : maandag 30 september 9u30

Het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029 zet in op een efficiënte en slagkrachtige Vlaamse overheid. Dit betekent onder andere dat de inhuur van externe consultants kritisch wordt bekeken en dat de voorkeur uitgaat naar het uitvoeren van opdrachten door de overheid zelf.

Strengere regels voor inhuur consultants

In het nieuwe regeerakkoord staat letterlijk te lezen:

"In samenhang met het aantal personeelsleden scherpen we ook het kader voor het inhuren van consultants aan. Opdrachten worden in principe door de overheid zelf uitgevoerd, eventueel door een ander departement of een andere overheidsdienst die de nodige kennis en kunde in huis heeft, tenzij bewezen is dat het kostenefficiënter en/of aangewezen is om die opdrachten uit te besteden. Binnen de 6 maanden na de start van de regering leggen de minister-president en de minister van Bestuurszaken en Kanselarij op advies van het Voorzitterscollege bindende richtlijnen voor aan de regering met betrekking tot het inhuren van die externe expertise."

Dit betekent dat er strengere regels zullen komen voor het inhuren van consultants. Opdrachten zullen in principe intern worden uitgevoerd, tenzij kan worden aangetoond dat uitbesteding kostenefficiënter of noodzakelijk is.

Strengere regels voor de inhuur van consultants zijn broodnodig. De vorige regering betaalde meer dan 1,5 miljard euro aan consultancy-bedrijven, een bedrag dat vragen oproept over de doelmatigheid van deze uitgaven.

Noot: Dit gaat over een artikel uit 2023, hoeveel de uitgaven momenteel bedragen zijn we niet van op de hoogte

Daarnaast zijn er gevallen aan het licht gekomen waarbij consultants van de 'big four' werden betaald zonder dat ze aan een specifieke opdracht waren toegewezen. Een ander voorbeeld is ex-minister Jo Vandeurzen, die als consultant werkte voor het overheidsdepartement dat hij tot 2019 zelf leidde. Dit soort praktijken onderstreept de dringende behoefte aan hervormingen in de consultancysector.

Focus op kerntaken

Deze maatregel past in de bredere visie van het regeerakkoord op een efficiënte overheid die zich focust op haar kerntaken.

"De complexe uitdagingen waarmee we als maatschappij kampen en het budgettaire kader maken dat we de beschikbare middelen én het menselijk kapitaal moeten inzetten op de juiste dienstverlening: die zaken die we als de kerntaken van de overheid beschouwen."

Meer transparantie

Naast het aanscherpen van de regels voor de inhuur van consultants, wil de Vlaamse Regering ook de transparantie over de uitgaven aan consultants vergroten.

"We zetten verdere stappen in de transparantie van de Vlaamse begroting en de digitale ontsluiting van de begrotingsuitvoering in samenspraak met het Vlaams Parlement. In een eerste stap publiceren we jaarlijks de consultancy-uitgaven."

Conclusie

Het regeerakkoord is een intentieverklaring. Het is nog afwachten hoe deze maatregelen concreet zullen worden ingevuld en welke impact ze zullen hebben op de inhuur van consultants door de Vlaamse overheid.

Andere zaken met betrekking tot ondernemen in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord die interessant kunnen zijn voor u als bedrijf

1. Een ondernemersvriendelijk klimaat

• Minder administratieve rompslomp: De overheid belooft de administratieve lasten te verminderen en processen te vereenvoudigen. Dit betekent minder tijd kwijt aan papierwerk en meer tijd om te focussen op je core business.
• Ondersteuning voor starters en groeiers: Er komen investeringen in de financiering en begeleiding van start-ups en scale-ups. Dit kan een boost geven aan jonge, innovatieve bedrijven die vaak moeite hebben om financiering te vinden.
• Focus op KMO's: Bij nieuwe regelgeving wordt systematisch een KMO-reflex gehanteerd. Dit zorgt ervoor dat de regels ook toepasbaar zijn voor kleinere bedrijven.

2. Investeringen in innovatie en technologie

• Stimulans voor onderzoek en ontwikkeling: Er worden extra middelen vrijgemaakt voor onderzoek en ontwikkeling, met een focus op economische valorisatie. Dit kan leiden tot nieuwe technologieën en innovaties waar ook KMO's, startups en freelancers van kunnen profiteren.
• Digitale transformatie: Het regeerakkoord benadrukt het belang van digitalisering. Er komt een actieplan rond digitalisering bij KMO's en er wordt ingezet op cyberveiligheid. Dit helpt bedrijven om mee te gaan met de digitale evolutie en zich te beschermen tegen cyberdreigingen.

3. Werkbaar werk en welzijn

• Work-life balance: Er wordt gestreefd
  • Work-life balance: Er wordt gestreefd naar een betere balans tussen werk en privéleven, met aandacht voor flexibele werkregelingen. Dit is vooral relevant voor freelancers die zelf hun werktijden bepalen.
  • Mentaal welzijn: Er komt extra aandacht voor preventie en het bevorderen van mentaal welzijn. Dit is belangrijk voor iedereen, maar zeker ook voor ondernemers die vaak onder hoge druk staan.
  • Levenslang leren: Het stimuleren van levenslang leren wordt gezien als een manier om werknemers te ondersteunen. Dit biedt mogelijkheden voor KMO's, startups en freelancers om hun vaardigheden te blijven ontwikkelen en bij te blijven in een snel veranderende wereld.

  Onze analyse op basis van de beslissing om het aantal consultants te downscalen

  Inleiding

  Vlaanderen krijgt niet alleen een nieuwe minister-president, Matthias Diependaele, die vandaag de eed aflegt na goedkeuring van de Vlaamse regering. Er zijn ook andere belangrijke verschuivingen en ontwikkelingen die een impact zullen hebben op onze economie. Consultancy-bedrijven zullen hun acquisitiestrategie moeten herzien en creatieve oplossingen moeten vinden om succesvol te blijven.

  Het nieuwe regeerakkoord zet duidelijk in op bezuinigingen. Na de aanzienlijke investeringen van de afgelopen jaren, is het logisch dat er nu op de rem wordt getrapt. Dit betekent echter niet dat er geen kansen meer zijn voor consultants en recruiters.

  Een van de opvallendste maatregelen is de kritische blik op de inhuur van consultants. Taken die voorheen door vaste werknemers werden uitgevoerd, zullen nu in principe intern worden gedaan. Dit is een logische beslissing gezien de sterk opgelopen budgetten in het verleden. We herinneren ons allemaal de berichten over de meer dan 1400 ontslagen werknemers, terwijl hetzelfde werk vervolgens werd uitgevoerd door externe consultants voor een totale kost van meer dan 1,4 miljard euro.

  De storm van verandering

  E-procurement in Vlaanderen: Een nieuwe wind voor consultants en recruiters?

  Zoals we uit goede bron vernemen, zijn consultants al jarenlang een vaste waarde binnen de Vlaamse overheid. Voor vele recruiters vormt e-procurement een belangrijke bron van inkomsten. Maar de wind lijkt te keren. Het nieuwe regeerakkoord zet in op een efficiëntere overheid die meer taken intern uitvoert. Dit strookt weliswaar met onze visie en missie, maar betekent wel een grote verschuiving in de markt.

  De mosterd elders halen

  Vorig jaar kreeg de sector al een klap te verwerken toen het auteursrecht als bijkomende verloning werd afgeschaft. Nu, met de voorkeur voor interne uitvoering van opdrachten, zullen veel rekruteringsbedrijven en recruiters hun businessmodel moeten herzien. Het wordt tijd om de mosterd elders te gaan halen.

  Samenwerking als sleutel

  Bij ExtraExpertise staan we open voor dialoog en willen we deze bedrijven ondersteunen. Samenwerking is de sleutel. Door ons platform open te stellen voor staffing agencies en detacheringsbedrijven, kunnen we samen de uitdagingen aangaan.

  De keerzijde van de medaille

  Laten we eerlijk zijn: de huidige situatie is niet ideaal. De oneerlijke strijd om binnen 48 uur het juiste talent te vinden en de hoge winstmarges hebben geleid tot schijnzelfstandigheid en een machtspositie voor sommige spelers. Dit is niet alleen onrechtvaardig, maar ook schadelijk voor de kwaliteit van de dienstverlening.

  Kansen in de nieuwe realiteit

  De Vlaamse overheid zal altijd behoefte hebben aan expertise, ook al wordt die minder vaak extern ingehuurd. Dit biedt kansen voor bedrijven die zich richten op het vinden van vast personeel. Een doordachte acquisitiestrategie en het uitbouwen van langetermijnrelaties worden cruciaal.

  Een geleidelijke transitie

  De overgang naar een nieuw model zal tijd vergen. Het uitwerken van lopende contracten en het geleidelijk afbouwen van de afhankelijkheid van e-procurement zijn belangrijke stappen. Dit biedt ruimte voor consultants en recruiters om zich aan te passen en nieuwe niches te vinden.

  Mijn persoonlijke conclusie

  Met meer dan 14 jaar ervaring als freelancer, en een goed inzicht in de dynamiek bij consultancy-bedrijven en de 'big four', voorzie ik serieuze beroering in de sector. Bedrijven die sterk afhankelijk zijn van overheidsopdrachten zullen snel moeten schakelen. Het wordt tijd voor een nieuwe strategie, met creatieve oplossingen om deze veranderingen het hoofd te bieden

  Onze aanpak, die gericht is op directe samenwerking en het vermijden van tussenpersonen, sluit perfect aan bij de nieuwe visie van de Vlaamse overheid. We geloven in een toekomst waarin zowel de overheid als de private sector floreren, en we zijn vastbesloten om daar een actieve rol in te spelen.

  Een ander component wat me tevreden stemt is het feit dat dit nieuwe regeerakkoord verschillende aspecten bevat die in lijn zijn met onze visie en missie van extraexpertise als startup . De focus op een goede work-life balance, eerlijke en transparante communicatie en samenwerking, alsook het feit dat wij het inzetten van externe talenten zien als tijdelijke oplossing.

  Bent u een consultant of bedrijf dat klaar is voor deze nieuwe realiteit?

  Neem dan contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken!

  Conclusie

  Het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029 biedt over het algemeen een positief toekomstperspectief voor KMO's, startups en freelancers. Er wordt ingezet op een ondernemersvriendelijk klimaat, investeringen in innovatie en technologie, en werkbaar werk en welzijn. Het is echter belangrijk om ook de kritische noot over de inhuur van consultants in het achterhoofd te houden.

  Disclaimer: Dit blogartikel is gebaseerd op de informatie in het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029. Het is altijd raadzaam om het volledige regeerakkoord te lezen en juridisch advies in te winnen indien nodig.

  Raadpleeg hier de PDF versie van het nieuwe Vlaams Regeerakkoord 2024-2029

  Bronnen

  De tijd - Vlaamse overheid gaf 1,5 miljard uit aan consultants
  De Standaard - Wil je af van de consultants? Herwaardeer de overheid!’
  De Tijd - Consultant McKinsey ontving miljoenen van Bpost zonder aanbesteding
  De Tijd - Ex-minister Jo Vandeurzen werkt als consultant voor zijn oude departement
  

  Over de auteur:

  Met meer dan 14 jaar ervaring als freelancer en mede-zaakvoerder van www.opdrachten.be , heeft Lode Schoors een unieke kijk op de Vlaamse consultancy- en rekruteringssector. Lode Schoors begrijpt de uitdagingen waar zowel freelancers als bedrijven voor staan en zet zich in voor het creëren van een eerlijke en transparante markt. Zijn/haar diepgaande kennis van de sector, gecombineerd met een scherp oog voor nieuwe trends, maakt Lode Schoors een waardevolle bron van informatie en advies.

  Connect met Lode Schoors op LinkedIn: LinkedIn profiel van Lode Schoors